Docent Beeldende Kunst & Vormgeving

Waar gaat jouw werk over?
Het thema van mijn afstuderen is valsspelen. En om te kunnen valsspelen moet je tegen het systeem ingaan. Ik ga met mijn werk tegen de snelheid van de ontwikkelingen van onze samenleving in. We moeten ons altijd nuttig maken en niets doen lijkt bijna verboden. Om te kunnen valsspelen moet je een spel spelen en een spel heeft regels nodig. Mijn spel heeft slechts één regel: Ik doe precies het tegenovergestelde van wat mijn ateliergenoot, Jorien ter Waarbeek, doet. Jorien werkt analytisch, gestructureerd en is één van de hardste werksters van onze lichting. Dit houdt in dat wanneer zij bezig is met haar beeldend werk, wat eigenlijk altijd het geval is, ik niks moet doen. Zo kwam ik op de beginvraag voor mijn afstudeerwerk: Hoe ver kun je gaan door helemaal niets te doen voor een beeldend examen op de kunstacademie?

Met het verstrijken van de tijd nam de frustratie toe bij mensen die, in tegenstelling tot mijzelf, wel hard aan het werk waren en daar was ik mij bewust van. Het creëert een oneerlijkheid naar mensen die bijvoorbeeld oranje licht hebben gekregen en harder aan de slag moeten gaan. Natuurlijk geniet ik ergens stiekem dan wel dat ik groen licht heb gekregen en het spel onder controle heb, terwijl ik eigenlijk niets nuttigs doe.

Wat laat je zien tijdens de finals?
Ik laat negen beeldschermen zien die aangesloten zijn op een spelcomputer en ik zal gedurende de hele tentoonstelling een spel spelen. Ik veronderstel dat alle kunstenaars spelen; ze spelen het artistieke spel om zich zo te kunnen manoeuvreren tussen de regels door en hun persoonlijke doelen te behalen. Gamen, wat ook een vorm van spelen is, wordt door veel mensen echter gezien als nutteloos en een vlucht van de werkelijkheid. Ja, misschien vlucht ik ook wel.

Hoe reageren andere mensen hierop?
Ze zeggen het niet direct tegen mij, maar ik zie vaak vraagtekens boven het hoofd van mensen zweven en dat is prachtig. Stiekem heb ik overal oren en ogen en krijg ik het altijd te horen wanneer iemand weer over mij heeft geroddeld en zijn of haar frustratie heeft geuit. En geloof mij, veel mensen hebben dat gedaan. Ik weet donders goed wanneer er over mij gepraat wordt ,dat maakt het spel juist zo leuk.

Het moeilijkste was om mijn begeleiders te overtuigen om af te kunnen studeren met in principe gebakken lucht. In het begin waren mijn begeleiders het natuurlijk niet eens met mijn ‘werkwijze’, maar na drie besprekingen hebben ze het volgens mij opgegeven en waren ze er wel ‘oke’ mee. Het is toch prachtig om te kunnen zeggen dat je afgestudeerd bent met helemaal niets?

Wat is je het meest bijgebleven van vier jaar studeren aan ArtEZ?
Al mijn klasgenoten zien huilen, puur uit fascinatie. Ik hield zelfs een checklist bij van mensen die ik heb zien huilen en welke mensen nog moesten huilen. Of ik heb gehuild? Pff nee, de opleiding was voor mij alles behalve uitdagend en verveelde mij enorm. Zo erg dat ik alleen maar aan het gamen was. Wat alle docenten gemeen hebben in de opmerkingen die ze hebben gegeven was letterlijk: “Ryan, sluit dat spelletje eens af en ga eens aan het werk”.

In mijn atelier speel ik vaak het spel Super Smash Bros en als je vijf keer achter elkaar van mij wint, dan kom je met een foto op mijn Wall of Fame. Toen Vincent Krüning dat voor elkaar kreeg, voelde ik mij zo enorm levendig en dat was misschien wel het mooiste moment van de opleiding. Jasper Tork probeert het ook altijd, maar die loser komt niet verder dan drie.

Heb je nog tips voor studenten die komende jaren afstuderen?
Doe alles serieus op een onserieuze manier.

Waar zien we je terug na de zomervakantie?
Ik ben aangenomen voor IMAE, International Master Art Educator, en daar zal ik het ultieme niets uitbreiden en uitoefenen. Met het passivisme wil ik dingen gaan bereiken. Waarom moeten we altijd aanvallend zijn en tegengas geven? Ik ben al te vaak op het matje geroepen bij Allard Koers (het hoofd van DBKV) en Els Hoogstraat (coördinator DBKV), omdat ik iemand had geslagen tijdens een dance-battle of omdat ik weer eens te direct was geweest tegen een begeleider. Ik ben daar moe van geworden. 

Na mijn gesprek verlaat ik het atelier van Ryan Soedarmo, waar wederom werd gelachen, maar waar ook diepgaande gesprekken hebben plaatsgevonden. Is het vals? Misschien, maar door vals te spelen komt de ware aard van het spel wel naar boven en dit spel is nog lang niet uitgespeeld.